مقدمه جلد دوم کتاب « زن و نقش مادری از دیدگاه اسلام » از استاد فاطمه اعتمادی رحمۀ الله علیها

در مقدمه جلد اول کتاب حاضر سعی بر آن شد که در سطوری فشرده و با استعانت از آیات قرآنی مقام « زن » را به تعریف نشسته و شخصیّت ایشان را از زبان قرآن کریم بررسی کنیم.

اگرچه « مقام مادری » از مقام « زن بودن » منفک نیست اما پرواضح است که مقام والای مادر، زمانی ارزش حقیقی خود را می نمایاندکه در سایه سار انسانیّت وآدمیّت « زن » شکل گرفته باشد.

مقام عظمای ولایت فقیه آیة الله خامنه ای حفظه الله در کتاب « عرصه های حضور اجتماعی زن » می فرمایند:

« نیمی از جمعیّت کشور زنان هستند امّا تأثیر این نیم در سرنوشت کشور بیش از تأثیر نیمی از کلّ جمعیت است زیرا که اگر زنان به فکری معتقد شوند و در آن راه قدم بگذارند بر روی همسران، فرزندان، برادران و حتّی پدرانشان تأثیری تعیین کننده و سازنده دارند. »

این بیان خالصانه و روشن جایگاه زن را در جامعه به شکلی بیّن تعریف می کند چراکه به بیان ایشان زنی که بانوی یک خانه است اگر در میدانی وارد شود در حقیقت همه آن خانه را به میدان می آورد .

امام سجاد علیه السّلام در خصوص حقّ مادر می فرمایند : 

« حقّ‏ مادر اين است كه بدانى جايى تو را ( نگه داشته و ) جا به جا كرده ( رحم) كه هيچ كس ديگرى را در آنجا حمل نكند، ميوه‏اى از دلش به تو خورانده كه هيچ كس به ديگرى نخوراند.گوش، چشم، دست، پا، مو، پوست و ( خلاصه ) همه اعضايش را با شادمانى و خرّمى و مراقبت، سپر جان تو ساخته. همه ناملايمات، دردها، سختي ها و غصّه‏هاى دوران حمل را به جان خريده، تا آنگاه كه دست قدرت ( پروردگار ) تو را ( از تنگناى رحم ) به پهنه زمين آورده. مادر دلخوش بوده تو را سير كند و خود گرسنه ماند، تو را بپوشاند و خود برهنه باشد، تو را سيراب كند و خود تشنه ماند، بر تو سايه افكند و خود در آفتاب بسر برد، سختى كشد و تو را به ناز پرورد، بيدار ماند و تو را به خواب نوشين كند، اندرون او ظرف وجود تو بوده. دامنش آرامگاه، پستانش مشك آب و جانش سپر بلايت. گرم و سرد جهان را به خاطر تو به جان خريده، تو بايد به همين اندازه از او تشكر كنى و اين حقّ‏شناسى را جز به يارى و توفيق خدا نتوانى. » ¹

کار زن در اجتماع باید به گونه ای باشد که همخوانی و هماهنگی با احساسات و عواطف زنانه وی داشته باشد تا از این هماهنگی و همخوانی روندی سالم و مفید حاصل شود آنجا که در اجتماع، ناخشنودی ظاهر می شود بدان علّت است که یا از « زن » برده کشی کرده اند یا « زن » مقام ارزشمند خود را ارزان معامله کرده است.

زن و مرد در پیشگاه خداوند و در رسیدن به مقامات معنوی یکسان اند و اختلاف جنسیّت یا نوع مسئولیّت های اجتماعی، تأثیری در تکامل نوع زن ومرد ندارد.

قرآن می فرماید: « مَنْ عَمِلَ سَيِّئَةً فَلايُجْزى‏ إِلاَّ مِثْلَها وَ مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيها بِغَيْرِ حِسابٍ » ²

كسى كه عمل زشتى كند تنها كيفرى مثل آن خواهد داشت ولى كسى كه عملى صالح انجام دهد چه مرد چه زن  به شرطى كه ايمان داشته باشد چنين كسانى داخل بهشت مى‏شوند و در آن بى‏حساب روزى داده خواهند شد.³

قابل ذکر است که مطالب کتاب حاضر به صورت نوشتاری مستمرّ، از سوی مؤلّف محترمه در دست نبوده به طوری که بعضاً مکتوب و برخی بر روی نوار کاست توسط شاگردان ایشان در مدرسه علمیّه فاطمة الزهراء سلام الله علیها توس جمع آوری شده و در چندین نوبت ویرایش صورت گرفته تا بتوان مطالب را به صورت کتاب در اختیار علاقمندان قرار داد.

از خداوند برای همه کسانی که در زنده نمودن مکتوبات و سخنرانیهای استاد، با تلاشی پیگیر، کتاب حاضر را در پیش روی خوانندگان قرار داده اند اجر اُخروی می طلبیم و از خوانندگان عزیز می خواهیم چنانچه در صورتگری مطالب استاد محترم به صورت کتاب ایرادی ملاحظه نمودند بر همگان ببخشند، چراکه پرواضح است تبدیل سخنرانی به کتاب مجلّد کار آسانی نیست، باشد که خداوند از همگان راضی باشد.

والسّلام رمضان المبارک 1437 ه-ق 

پی نوشت ها

1 . ابن شعبه حرّانی ، تحف العقول ، ترجمه جنّتى ، حقوق خويشاوندان ، ص 415 .

2 . غافر/40 .

3 . ترجمه المیزان ، ج17 ، ص 494 .